Przedawnienie długu

Prowadząc firmę przedsiębiorcy bardzo często borykają się z problemem jakim jest niepłacenie faktur przez kontrahentów czy klientów. Nierzetelny Klient korzysta z usług przedsiębiorcy, a następnie nie płaci należności wynikających z wystawionej faktury, pomimo tego, że termin płatności już upłynął. Niestety bardzo często zdarza się, że taka sytuacja ciągnie się przez wiele miesięcy. Przedsiębiorca wysyła kolejne wezwania do zapłaty i czeka, aż należności zostaną uregulowane. Co prawda pamięta, że dany klient czy kontrahent jest nierzetelny, ale nie podejmuje żadnych kroków związanych z windykacją. To bardzo duży błąd, który szybko może doprowadzić do przedawnienia roszczeń.

Na czym polega przedawnienie, po jakim czasie następuje i dlaczego może wpłynąć na niekorzyść przedsiębiorcy dowiesz się z naszego najnowszego artykułu.

 

 Co to jest przedawnienie i jakie są jego skutki?

Przedawnienie roszczeń polega na tym, że po upływie określonego terminu, dłużnik może skutecznie uchylić się od spłaty swojego długu (zapłacenia faktury czy wypłacenia wynagrodzenia np. za umowę o dzieło). Jest to sytuacja wyjątkowo niekorzystna dla wierzyciela – dług nie znika, ale jednocześnie niemożliwe może być skuteczne jego egzekwowanie. Dla przedsiębiorcy oznacza to, że nie odzyska długu, jeżeli tylko dłużnik powoła się na przepisy dotyczące przedawnienia.

To właśnie dlatego tak ważne jest, aby wszelkie faktury czy inne zobowiązania, których termin spełnienia upłynął przekazać prawnikowi, który zajmie się windykacją – najłatwiejsze do windykacji są długi, które są najmniej przeterminowane.

 

 Od kiedy liczony jest okres przedawnienia?

Jeżeli Klienci lub kontrahenci zalegają nam z zapłatą faktur, istotne jest ustalenie po upływie jakiego czasu roszczenie ulegnie przedawnieniu. Pozwoli to na zaplanowanie działań windykacyjnych, dzięki którym można skutecznie wyegzekwować dług przed tym terminem.

Początek biegu przedawnienia rozpoczyna się w dniu, w którym roszczenie staje się wymagalne. Na czym to polega? Najprościej mówiąc jest to moment, od którego wierzyciel może skutecznie domagać się realizacji swojego roszczenia – czyli zapłaty np. za fakturę. Przykładowo:  rachunek za usługę należy opłacić do 3 stycznia 2018 roku. Już następnego dnia po tym terminie (czyli 4 stycznia 2018), roszczenie dostawcy staje się wymagalne i tym samym rozpoczyna się bieg terminu przedawnienia.

Należy w tym miejscu wskazać, że jeśli termin zapłaty przypada na niedzielę lub święto (tzw. dni ustawowo wolne od pracy) terminem płatności przesuwa się na dzień następujący po dniu świątecznym.

Kolejny przykład. Firma transportowa przyjmuje zlecenie na dostarczenie towaru do danej miejscowość. Zlecenie zostaje przyjęte  1 marca. 3 marca towar zostaje załadowany i wysłany do miejsca docelowego. Przybywa tam 25 marca i wtedy następuje rozładunek towaru i przekazanie go Klientowi. Faktura za transport zostaje wystawiona po kolejnych kilkunastu dniach, a termin jej płatności wynosi  90 dni. Od kiedy zatem zacznie liczyć się okres przedawnienia? Od momentu przyjęcia zamówienia, dostarczenia (rozładunku) towarów czy też w dniu upłynięcia terminu zapłaty za fakturę? Otóż  w przypadku usług transportowych, okres przedawnienia liczony jest od momentu spełnienia świadczenia, czyli dostarczenia towaru. Należy również mieć na uwadze to, że okres przedawnienia w usługach transportowych wynosi zaledwie rok.

 

Terminy przedawnienia

Generalną i ogólnie przyjętą zasadą w prawie cywilnym jest to, że termin przedawnienia może wynosić odpowiednio:

• 10 lat dla roszczeń majątkowych,
• 3 lata dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń przy podstawowej działalności gospodarczej.

Jednak ustawa przewiduje istotne wyjątki, szczególnie w przepisach dotyczących poszczególnych rodzajów umów. I tak przedawnienie wynosi odpowiednio:

• 2 lata dla umowy sprzedaży dokonanej w zakresie działalności przedsiębiorstwa, umowy zlecenia, umowy o dzieło czy umowy z rachunku bankowego.
• 1 rok przedawnienia – umowy przewozu (usługi transportowe), użyczenia,  umowy spedycji.
• 6 miesięcy  (to najkrótszy okres, jaki przewiduje kodeks cywilny) – naprawa szkody wynikłej z utraty lub uszkodzenia rzeczy wniesionych do hotelu (lub podobnego  zakładu), roszczenia pożyczkobiorcy o wydanie przedmiotu pożyczki.

 

Przerwanie i zawieszenie biegu przedawnienia

Bieg terminu przedawnienia może zostać przerwany. Oznacza to, że od momentu przerwania biegu, termin przedawnienia liczony jest od nowa.

Bieg przedawnienia może zostać przerwany przez:

• każdą czynność podjętą przed sądem lub innym organem – są to przede wszystkim takie działania jak: wniesienie pozwu, wniesienie wniosku o wszczęcie egzekucji czy zawezwanie do próby ugodowej.
• uznanie roszczenia przez dłużnika,.
• przez wszczęcie mediacji.

Bieg przedawnienia może również zostać zawieszony. Ma to miejsce w przypadku wystąpienia np. sił wyższych czyli takich zdarzeń zewnętrznych, którym nie można zapobiec  W takim przypadku bieg przedawnienia jest zawieszony na czas trwania przeszkody. Jeżeli sytuacja wraca do normy, to przedawnienie biegnie w dalszym ciągu.

Zachęcamy również do zapoznania się z naszymi pozostałymi artykułami zamieszczonymi na stronie Fundacji IUSTUS, a związanymi z tematyką windykacji długów oraz tego kiedy należy przekazać niezapłacone faktury prawnikowi. Zapraszamy również do zapoznania się z zmianami w prawie dla przedsiębiorców w 2018 roku.